Kanker begrijpen
Kanker is -nu vaak nog- slimmer dan wij
Kanker is een verzamelnaam voor meer dan 100 verschillende tumoren die één ding gemeen hebben: de ongecontroleerde groei van lichaamscellen. Vroeger werd kanker beschouwd vanuit het orgaan, zoals darmkanker of borstkanker. Nu weten we dat er binnen borstkanker heel veel verschillende subtypen zijn. En binnen de tumor van een patiënt zijn vervolgens ook weer veel verschillende cellen. Dat maakt de code van kanker lastig te kraken.
Kankercellen zijn ook nog eens heel slim. Zo kunnen ze zich goed aanpassen als ze bedreigd worden. Daardoor kan het gebeuren dat kankercellen resistent worden: ze zijn niet langer vatbaar voor een bepaalde behandeling. Doordat ze zich zo goed kunnen aanpassen, kan het gebeuren dat je in één tumor kankercellen kan vinden die niet hetzelfde zijn.
En dan kan kanker zich ook nog eens verspreiden via het bloed en zo uitzaaien. Door alle jaren van kankeronderzoek weten we al erg veel over kanker, maar we hebben de code van kanker nog niet gekraakt.
Onderzoeksgebieden
Oncode Institute richt zich met het onderzoek op 6 thema’s om kanker beter te begrijpen en te kunnen behandelen:
1. Nieuwe technologieën
Om te kunnen pionieren en nieuwe ontdekkingen te kunnen doen, heb je ook nieuwe technologie nodig. Binnen Oncode is de nieuwste technologie beschikbaar voor onderzoekers. Dit maakt het mogelijk om dingen te onderzoeken die nooit onderzocht konden worden. Denk aan een microscoop waarmee onderzoekers realtime kunnen zien wat er in een levende tumor(cel) gebeurt. Of denk aan het kweken van minitumoren in 3D (zogeheten organoïden), waarop onderzoekers de werkzaamheid van medicijnen kunnen testen.
2. De groei van tumoren en de resistentie (ongevoeligheid) voor medicijnen
Een groot probleem bij de behandeling van kanker is dat tumoren ongevoelig kunnen worden voor medicijnen of behandelingen. Veel behandelingen vernietigen zo’n 99% van de tumor, de 1% die overblijft, is resistent geworden. De tumor groeit opnieuw en is dan niet meer te genezen. De onderzoekers van Oncode speuren het DNA van kankercellen af en hopen te ontdekken hoe we dit kunnen voorkomen.
4. Het ontstaan van kanker door fouten in de celdeling
Elke keer dat een cel in ons lichaam zich deelt, kopieert het DNA zichzelf. Op deze manier heeft de nieuwe cel dezelfde genetische informatie. Soms gaat er in de celdeling wat fout. Als er teveel fout gaat, kan er genetische instabiliteit optreden. Op dat moment kan kanker ontstaan. Maar hoe komt het dat er fouten ontstaan in het DNA? Wat zijn oorzaken van de genetische instabiliteit en hoe draagt dat bij aan de ontwikkeling van kanker? En kan de instabiliteit van cellen een voordeel opleveren?
5. Gepersonaliseerde behandelingen voor patiënten
Een behandeling die voor elke patiënt op maat gemaakt is, is relatief nieuw. Het idee is dat je op basis van de DNA-kenmerken van een tumor de best werkende behandeling kunt gaan aanbieden. De uitdaging is om alle DNA-kenmerken in kaart te brengen en te doorgronden. Het resultaat is heel hoopgevend voor de toekomst.
6. Kanker genezen met het eigen afweersysteem (immunotherapie)
Immunotherapie is een relatief nieuwe behandelmethode waarbij het natuurlijke afweersysteem kankercellen kan opsporen en vernietigen. Vergelijk het met de manier waarop het lichaam bacteriën en virussen uitschakelt. Hoewel de vooruitzichten goed zijn, werkt immunotherapie niet bij elke patiënt. De onderzoekers van Oncode Institute willen onderzoeken hoe dit komt en hoe het afweersysteem precies werkt. Je kunt dan van tevoren kijken bij wie deze behandeling wel en niet gaat werken en zoeken naar een andere oplossing.
