HPV: wat is het virus?

Virus en bacterie

Wat is HPV? 

HPV is de afkorting van humaan papillomavirus. Bijna iedereen krijgt in zijn leven HPV. Er zijn verschillende soorten HPV. Van een aantal soorten kan je jaren na besmetting kanker krijgen. De 2 gevaarlijkste zijn typen 16 en 18, want die leiden het vaakst tot kanker. Baarmoederhalskanker is de bekendste. Maar van HPV kan je ook op andere plekken in je lichaam kanker krijgen: de mond- en keelholte, schaamlippen, anus, penis en vagina.

Besmetting met HPV

HPV komt veel voor. Het virus is namelijk heel besmettelijk. 8 op de 10 mensen krijgt 1 of meerdere keren in hun leven HPV. Gelukkig wordt niet iedereen ziek. Meestal ruimt je lichaam het virus zelf op. Soms gebeurt dat niet. Dan kun je 10 tot 15 jaar later kanker krijgen. Ieder jaar krijgen ongeveer 1.200 vrouwen en 400 mannen kanker door HPV.

De HPV-vaccinatie beschermt hiertegen. Door het vaccin hebben meisjes en jongens later een veel kleinere kans op kanker door HPV.

Hoe krijg je HPV?

HPV krijg je door seks met iemand die besmet is. Veilig of onveilig. Niet alleen door geslachtsgemeenschap. Je kan het virus ook krijgen door het aanraken van een penis of vagina en door orale seks. HPV wordt dan overgedragen via de handen, vingers, huid en mond.

HPV komt veel voor. De persoon met wie je seks hebt kan het virus dus bij zich dragen zonder dit zelf te weten. En dan kan jij het ook krijgen. Ook als je je hele leven met 1 persoon seks hebt, kan je het van die partner krijgen. 

Kan ik besmetting met HPV voorkomen? 

HPV is heel besmettelijk, voorkomen is dus moeilijk. Bijna iedereen krijgt ooit in zijn leven een HPV-infectie. Je kunt het ook meerdere keren krijgen. Condooms helpen niet genoeg om te zorgen dat je geen HPV krijgt.

Wat merk je als je HPV hebt? 

Vaak merk je niets van een besmetting met HPV en heb je geen klachten. Meestal ruimt je lichaam het virus binnen 1 tot 2 jaar weer zelf op. Soms gebeurt dat niet. Dan kun je jaren later kanker krijgen.

De klachten van kanker of een voorstadium van kanker kunnen zijn:

  • een branderig gevoel
  • afscheiding
  • bloedverlies; het verschilt per kankersoort waar je kan bloeden. Bijvoorbeeld van een wondje of plekje in de mond, van de penis of van de schaamlippen of bloed bij je poep of uit je vagina (als je niet ongesteld bent)
  • pijn of afwijkingen aan schaamlippen, baarmoedermond, penis of anus

Vaak zijn de klachten niet meteen duidelijk. En kan het lang duren voor iemand de juiste diagnose krijgt. Heb je 1 van deze klachten? Ga altijd naar je huisarts.

Wratten

Door sommige typen HPV kun je genitale wratten krijgen. Dat merk je door jeuk en irritatie bij je penis, vagina of kont. Of je ziet de wratjes. Soms heb je maar 1 wratje, soms heb je ineens veel wratten. Je kunt er bij de dokter een behandeling voor krijgen. Maar ze kunnen na behandeling weer terugkomen.

HPV en kanker

Soms ruimt je lichaam een HPV-infectie niet op. Het virus blijft langer in de cellen zitten. En kan de cellen dan veranderen. Deze afwijkende cellen verdwijnen ook vaak vanzelf. Gebeurt dat niet? Dan kunnen deze afwijkende cellen zich ontwikkelen tot (voorstadia van) kankercellen. Tussen het moment van besmetting en het ontstaan van kanker zit meestal meer dan 10 tot 15 jaar.

Meer informatie over HPV vind je op de website van het RIVM