STOPOVCA: STOP OVarium Carcinoom, oftewel Stop Eierstokkanker: het voorkómen van eierstokkanker door verwijdering van eileiders tijdens een gynaecologische ingreep

Ondanks agressieve behandelingen zijn de vooruitzichten bij eierstokkanker nog altijd zeer slecht. De meeste voorkomende vorm van eierstokkanker ontstaat in de eileider. Kan verwijdering van de eileiders dan eierstokkanker voorkomen? 

Met dit onderzoek willen de onderzoekers bereiken dat alle vrouwen goede voorlichting krijgen over de optie om de eileiders te verwijderen, mits zij aan bepaalde voorwaarden voldoen. Het verwijderen van de eileiders kan mogelijk eierstokkanker voorkomen. Welke vrouwen komen in aanmerking? Vrouwen met een voltooide, of zonder een, kinderwens bij wie een buikoperatie toch al gepland stond vanwege een ander gynaecologisch probleem (zoals sterilisatie of verwijdering van vleesbomen). 

Waarom is dit onderzoek nodig? 

Dit onderzoek is nodig omdat eierstokkanker een zeer dodelijke vorm van kanker is waarvoor de behandelmogelijkheden maar weinig verbeterd zijn. Daarom richten sommige onderzoekers zich liever op het voorkomen (preventie) van eierstokkanker. 

Omdat de meest voorkomende vorm van eierstokkanker ontstaat in de eileiders (die verbinden de eierstokken met de baarmoeder) zou je die preventief kunnen verwijderen. Een ingrijpende operatie, maar deze zou mogelijk 100-140 patiënten met eierstokkanker per jaar kunnen voorkomen. De mogelijke risico’s van zo’n ingreep lijken mee te vallen (bleek uit voorlopige onderzoeksresultaten). Daarom zou de optie altijd ter sprake moeten komen als een geschikte gelegenheid zich voor doet, zodat een patiënte een weloverwogen keuze kan maken. Nu gebeurt dat nog te weinig. 

Wat levert dit onderzoek op?

Uit dit onderzoek zal moeten blijken of de knelpuntenanalyse, een keuzehulp en een aanpassing van de richtlijn bereikt kunnen worden. Aanpassing van de richtlijn betekent: dat als een patiënte in aanmerking komt voor preventieve verwijdering van de eileiders, dat zij dan hierover geïnformeerd wordt. 

Hoe wordt dit onderzoek uitgevoerd? 

Om dit onderzoek uit te voeren treffen de onderzoekers eerst enkele voorbereidingen. Zo willen de onderzoekers weten welke voor- en nadelen deze operatie heeft (knelpuntanalyse). Bovendien willen ze een keuzehulp ontwikkelen die vrouwen ondersteunt. Daarna gaan de onderzoekers de studie stapsgewijs opzetten in Nederland. Uiteindelijk moet er een langetermijnonderzoek plaatsvinden om de patiënten 20 jaar na de operatie te volgen. Want de onderzoekers willen natuurlijk weten of de patiënten echt geen eierstokkanker krijgen.