Leefgewoonten en prognose van blaaskanker: effecten per tumorstadium en moleculair subtype

Mogelijk kan een persoonlijk leefstijladvies de vooruitzichten voor patiënten met blaaskanker verbeteren. Maar aan wie geef je welke adviezen?  

Met dit project willen de onderzoekers bestuderen hoe de wisselwerking tussen bepaalde leefgewoontes en tumoreigenschappen zorgt voor minder goede vooruitzichten bij blaaskanker.  

Waarom is dit onderzoek nodig?

Dit onderzoek is nodig omdat momenteel de kennis ontbreekt over leefstijl en het risico op doorgroei van blaaskanker naar de omliggende spierlaag. Doorgroei vermindert de overlevingskansen. 

De onderzoekers van dit project denken dat bepaalde leefgewoontes (voor, tijdens en na de ziekte) het risico vergroten dat de blaaskanker sneller doorgroeit naar het omliggende spierweefsel en/of sneller terugkomt na de behandeling. 

Zij denken vooral aan factoren als roken, overgewicht, weinig beweging en weinig fruit en groente eten. Toch lijkt leefstijl niet de enige factor van belang te zijn, want ook bepaalde tumoreigenschappen spelen een rol. Kennis hierover kan de leefstijladviezen persoonlijker en effectiever maken. 

Wat levert dit onderzoek op?

Uit dit onderzoek zal moeten blijken of wetenschappelijk onderbouwde leefstijladviezen voor patiënten met blaaskanker bijdragen aan betere vooruitzichten. Deze kennis maakt leefstijladvies ‘op maat’  aan patiënten met blaaskanker (zonder doorgroei naar de spier) mogelijk.

Hoe wordt dit onderzoek uitgevoerd? 

Om dit onderzoek uit te voeren zullen de onderzoekers gegevens uit een grote studie bestuderen waaraan 22 ziekenhuizen meedoen. Daarnaast gaan de onderzoekers ook patiënten benaderen bij wie de blaaskanker al wel is doorgegroeid. 

Voor alle deelnemende patiënten gaan ze de leefstijl, tumoreigenschappen en vooruitzichten (doorgroei naar spierlaag of terugkeer van ziekte na behandeling) in kaart brengen.

Nieuws en resultaten

De onderzoekers volgden ruim 1.300 mensen met niet-spierinvasieve blaaskanker (blaaskanker die nog niet in de blaasspier is gegroeid). Ze wilden weten of veel drinken helpt tegen terugkeer of verergering van de ziekte. Het idee hierachter is dat de blaas dan vaker leeg raakt en schadelijke stoffen minder lang in contact komen met de blaaswand.

De uitkomsten verrasten. Mensen die vóór hun diagnose veel dronken, hadden juist een grotere kans dat de kanker na behandeling terugkwam. Ook bleek meer drinken, zowel vóór als na de diagnose, samen te hangen met een grotere kans dat de ziekte verergerde en verder doorgroeide. Elke extra 150 milliliter drinken per dag hing samen met 4–7% méér risico dat de ziekte ernstiger werd. Extra drinken bleek dus niet te beschermen, maar eerder ongunstig te zijn.

Waarom dit zo is, is nog niet duidelijk. Een mogelijke verklaring is dat veel drinken de blaaswand meer uitrekt en kankerverwekkende stoffen zo dieper in het weefsel doordringen. Een andere mogelijkheid is dat mensen met blaasklachten méér gaan drinken, waardoor het lijkt alsof het drinken zelf de oorzaak is.

Het onderzoek ondersteunt dus niet het huidige advies om méér te drinken bij blaaskanker. Vervolgonderzoek moet uitwijzen welke leefstijlfactoren wél bijdragen aan betere vooruitzichten. Vervolgonderzoek moet deze bevindingen bevestigen en de onderliggende mechanismen verder ontrafelen.

• Lees de publicatie in BJU International