Klinisch gebruik van hyperthermie behandelingsplanning om de effectiviteit van hyperthermiebehandelingen bij patiënten met baarmoederhalskanker te vergroten.

Soms wordt bij baarmoederhalskanker een warmtebehandeling (hyperthermie) gegeven. Die behandeling is het meest effectief als overal in de tumor de optimale temperatuur wordt bereikt.  

Met dit onderzoek willen de onderzoekers bestuderen of de planningsmodule, die zij ontwikkeld hebben, de warmtebehandeling kan optimaliseren. Zo hopen zij de tumor effectiever te kunnen bestrijden.  

Waarom is dit onderzoek nodig? 

Dit onderzoek is nodig omdat een warmtebehandeling (hyperthermie)  weliswaar een effectieve behandeling is voor sommige patiënten met baarmoederhalskanker, maar de vereiste temperatuur van 42 graden Celsius wordt lang niet altijd in de hele tumor bereikt. 

Normaliter bestaat de behandeling bij baarmoederhalskanker uit bestraling en chemotherapie. Alleen verdraagt niet iedereen chemotherapie of is een eerdere behandeling onvoldoende werkzaam gebleken. In dat geval heeft warmtebehandeling soms een toegevoegde waarde. Hierbij wordt de tumor verwarmd tot 40-43°C, gedurende 1 uur, in combinatie met bestraling of chemotherapie.  

Warmtebehandeling werkt op verschillende manieren. Allereerst belemmert die het herstel van DNA-schade (veroorzaakt door bijvoorbeeld bestraling) bij temperaturen boven 41°C. Daarnaast verhoogt de therapie (indien 40°C of meer) de bloedstroom waardoor de bestraling effectiever wordt. Tot slot, activeert hyperthermie het eiwit dat ongeremde celdeling tegengaat (indien minstens 42°C). Dit toont aan dat de effectiviteit van warmtetherapie toeneemt als de optimale temperatuur in de hele tumor wordt bereikt. Helaas blijft die in de praktijk meestal steken tussen 41°C en 42°C. 
De warmtebehandeling wordt aangestuurd met behulp van meerdere microgolfantennes rondom het lichaam. Een antenne kan aangepast worden op basis van continue temperatuurmetingen in de tumor en feedback van de patiënt. Omdat elke antenne apart aangestuurd kan worden is dit een complexe procedure.

Wat levert dit onderzoek op? 

Uit dit onderzoek zal moeten blijken of warmtebehandeling met behulp van de planningsmodule leidt tot effectievere temperaturen in al het tumorweefsel dan met individuele aansturing. Als dat zo is dan kan het tumorweefsel aan hogere temperaturen blootgesteld worden zonder het gezonde weefsel te beschadigen. De onderzoekers verwachten dat de overleving dan met minstens 57% kan toenemen.  

Hoe wordt dit onderzoek uitgevoerd? 

Om dit onderzoek uit te voeren zullen de onderzoekers 20 patiënten vragen om mee te doen. De behandeling verloopt aanvankelijk volgens de huidige standaard. Geleidelijk zal meer vermogen worden toegevoegd totdat het gezonde weefsel te warm wordt. Daarna krijgt de patiënt een warmtebehandeling met behulp van de standaard methode of met de planningsmodule. Dit wordt door loting bepaald. Zowel de patiënt als de behandelaar weten niet met welk systeem de warmtebehandeling gereguleerd wordt. Hierdoor voorkom je dat bepaalde verwachtingen de resultaten kunnen beïnvloeden. Uiteindelijk kijken de onderzoekers welke techniek tot de beste warmteverdeling in het tumorweefsel en gezonde weefsel leidt.