Protonenbestraling in theorie en de praktijk

onderzoeksdatabase

Onderzoekssamenvatting

​Gepubliceerd op 27 maart 2019

Protonentherapie is een nieuwe vorm van bestraling die grote beloften met zich meedraagt. Om de mogelijkheden van deze nieuwe technologie optimaal te benutten, is onderzoek nodig.

Doel van dit onderzoek

Protonenbestraling optimaal benutten door op grote schaal (en volgens dezelfde standaarden) te onderzoeken wat de effecten van deze nieuwe technologie zijn op gezond weefsel en tumorweefsel.

Waarom is dit onderzoek nodig?

Bestraling van kanker gebeurt al decennialang met fotonen. Dat zijn pakketjes energie die dwars door het lichaam heen schieten en daarbij niet alleen de tumorcellen raken, maar ook het gezonde weefsel voor en achter de tumor. Volgens de natuurkunde kan bestraling met protonen het gezonde weefsel ontzien, omdat -mits goed afgesteld - protonen hun lading enkel in de tumor afgeven.

In de afgelopen jaren zijn 4 protonencentra gebouwd in Nederland en in 2018 is de eerste patiënt ook daadwerkelijk bestraald in Groningen. Protonenbestraling is voorwaardelijk opgenomen in de verzekerde zorg, op voorwaarde dat de behandeling in een nationaal register wordt geëvalueerd op effectiviteit, complicaties en kosten-effectiviteit. Dit project voorziet in het opzetten van zo’n register.

Hoe wordt dit onderzoek uitgevoerd?

Onderzoekers werken in dit project nationaal samen om gegevens te verzamelen en te delen van de patiënten die met protonen worden bestraald. Daarbij wordt voor elke patiënt vooraf afzonderlijk bepaald of zij het meest baat gaan hebben van protonen- of fotonenbestraling. Dit vereist een complexe IT-structuur, waarin klinische gegevens gekoppeld kunnen worden aan de behandelplannen. Bovendien dienen alle samenwerkende partijen op dezelfde wijze deze gegevens te verzamelen.

Wat levert dit onderzoek op?

Deze samenwerking moet ertoe leiden dat de invoering van protonenbestraling in Nederland wordt versneld en dat patiënten overal volgens dezelfde protocollen én op maat worden behandeld.